Διαταραχές στην Εφοδιαστική Αλυσίδα: Μύθος, Πραγματικότητα ή Κερδοσκοπία;

Την τελευταία εβδομάδα, με αφορμή τα προβλήματα επάρκειας αγαθών που παρουσιάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, γίνεται πολύς θόρυβος για τις λεγόμενες διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Άδεια από καύσιμα βενζινάδικα, άδεια ράφια, διαπληκτισμοί και άλλα τραγελαφικά αλλά και οδυνηρά συμβαίνουν στη Γηραιά Αλβιώνα.

Μάλιστα η σοβαρότητα του προβλήματος εμφανίζεται, όχι μόνο στα βενζινάδικα αλλά οριζόντια και στην βιομηχανία, που ελλείψει μεταφορικών μέσων, άρα και παραλαβών πρώτων υλών έχει επιβραδύνει την παραγωγή της. Η Ένωση Οδικών Μεταφορέων (του ΗΒ) σε έρευνά της αναφέρει ότι υπάρχει έλλειψη οδηγών HGV (Heavy Goods Vehicle), δηλαδή μεγάλων και βαρέων οχημάτων που φτάνει τις 100.000.

Τι συνέβη όμως ξαφνικά και στο Η.Β. ανακαλύφθηκε η κορυφή ενός παγόβουνου, που μέχρι σήμερα κανένας δεν μιλούσε; Είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και στην υπόλοιπη Ευρώπη; Σύμφωνα με το Transport Intelligence, η Πολωνία έχει λιγότερους 120.000 οδηγούς από την προηγούμενη χρονιά, ενώ η Γερμανία χρειάζεται 45.000 με 60.000 οδηγούς αντίστοιχα και πάει λέγοντας. Άρα είναι Ευρωπαϊκό πρόβλημα και το Brexit απλά ανάγκασε χιλιάδες οδηγούς (προερχόμενους κυρίως από τις Ανατολικές χώρες μέλη της ΕΕ) να φύγουν από το Η.Β. σχεδόν ταυτόχρονα και σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Να σημειωθεί ότι ο κλάδος των μεταφορών «ανήκει» στην πολύ μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα με αποτέλεσμα οι νέοι να μην βρίσκουν θελκτική την ενασχόλησή τους με το επάγγελμα. Προτιμούν να αμείβονται – ίσως και – χαμηλότερα αλλά να κάνουν δουλειά γραφείου, ή ακόμα και ως εργοστασιακοί εργάτες αλλά να βρίσκονται κοντά στις οικογένειές τους και με καλύτερες – ίσως – συνθήκες εργασίας. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τους εργάτες γης και τους ναυτικούς, που ελάχιστοι μπαίνουν στη διαδικασία επιλογής τέτοιων «σκληρών» επαγγελμάτων.

Την ίδια στιγμή που η οδική μεταφορά βρίσκεται «εν βρασμώ» στην Ευρώπη, στην θάλασσα ο «πόλεμος» των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων καλά κρατεί. Οι διεθνείς ναύλοι από την Ασία να έχουν εκτοξευθεί στα ύψη (τουλάχιστον οκταπλάσιοι από πριν λίγους μήνες) φτάνοντας τα 14.000 – 15.000 δολάρια από 1.500-1.800 δολάρια. Οι συμμαχίες των μεγάλων ναυτιλιακών γραμμών συντηρούν την κατάσταση επιβαρύνοντας τις διεθνείς οικονομίες με αύξηση του πληθωρισμού λόγω αύξησης του κόστους των ετοίμων αλλά και των παραγόμενων προϊόντων, επιβράδυνση της βιομηχανικής παραγωγής, ελλείψεις σε σημαντικές πρώτες ύλες (όπως οι ημιαγωγοί, δηλαδή τα τσιπάκια) που χρησιμοποιούνται σχεδόν στο σύνολο της βιομηχανίας τεχνολογίας, αυτοκινήτων κ.ο.κ. Ενώ ταυτόχρονα χιλιάδες κενά εμπορευματοκιβώτια συσσωρεύονται στα Ευρωπαϊκά λιμάνια.

Η Ευρώπη και οι Η.Π.Α. δέχονται ισχυρό οικονομικό πόλεμο τόσο από κερδοσκόπους που βρίσκουν ευκαιρία (όπως ο λύκος στην αναμπουμπούλα), όσο και από κεντρικές πολιτικές τρίτων που εδραιώνουν τη δυναμική τους θέση παγκόσμια. Τα αφηγήματα περί «στρατηγικής επάρκειας» ή «στρατηγικής ανεξαρτησίας» παραμένουν ρητορικά λόγια που στοχεύουν στο ηθικό και όχι στην πραγματικότητα. Η Ευρώπη πρέπει σήμερα να κατανοήσει ότι η συνεργασία των Δυτικών Οικονομιών σε ένα Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο είναι μονόδρομος και χρειάζεται άμεσος σχεδιασμός και υλοποίηση.