Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Political
Το άνοιγμα του εμπορίου αποτελεί το τελευταίο ανάχωμα για να σωθεί ότι μπορεί να σωθεί. Οι προβλέψεις για οριστικό κλείσιμο του 50% των μικρών εμπορικών καταστημάτων – στην μετά-lockdown εποχή – αποτελούν μια μαύρη σελίδα για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Η διάσωση είναι βασική ευθύνη των κυβερνήσεων. Οι διάφορες πρακτικές, click away δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα και η πτώση της οικονομίας είναι πλέον ορατή. Το εμπόριο επηρεάζει το σύνολο της οικονομικής ζωής των κοινωνιών. Για αυτόν τον λόγο το άνοιγμα της λιανικής αποτελεί ρίσκο αλλά και μονόδρομο.
Η υγειονομική κρίση θα αφήσει πολλά προβλήματα στο μέλλον. Ένα μέλλον που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η νέα παγκόσμια οικονομική κρίση. Σε ένα τέτοιο σενάριο δεν υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι. Όλοι είναι χαμένοι άσχετα εάν πρόσκαιρα κάποιοι κλάδοι θα δείξουν μια ανοδική τάση. Σε παγκόσμιο επίπεδο το εμπόριο και οι εμπορευματικές ροές διαφοροποιούνται ως προς την γεωγραφική στρατηγική μετατοπιζόμενοι από παγκόσμιο σε περιφερειακό επίπεδο. Αυτή η μεταστροφή θα μπορέσει να δώσει μεγαλύτερη δυναμική στις τοπικές αγορές, φέρνοντας κοντά την παραγωγή στην κατανάλωση αλλά και τις πρώτες ύλες στην παραγωγή. Οι κοινωνίες εντός περιφερειών θα μπορέσουν με αυτό τον τρόπο να ανακάμψουν ταχύτερα.
Ο COVID-19 θέτει στο μυαλό όλων μας τις προκλήσεις για την υγεία και την ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά ταυτόχρονα ο οικονομικός αντίκτυπος στις ζωές και τα μέσα είναι ο ισχυρότερος για τουλάχιστον έναν αιώνα.
Σύμφωνα με την McKinsey, σε όλο τον κόσμο, οι καταναλωτές σχεδιάζουν να μειώσουν τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες δαπάνες, ιδίως σε μη απαραίτητες κατηγορίες αγαθών. Η πρόθεση των καταναλωτών, φυσικά, ποικίλλει ανάλογα με την ατομική οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές.
Πέντε τάσεις αποτελούν το βασικό κορμό της μετά κορονοϊό εποχής. Τάσεις που πρέπει οι κυβερνήσεις να λάβουν σοβαρά υπόψη τους και οι επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στην νέα κανονικότητα.
Μετάβαση σε ηλεκτρονικές και ψηφιακές αγορές. Καθώς οι παραγγελίες πολλαπλασιάζονται και επεκτείνονται, μαζί με το άγχος των καταναλωτών για την επιδημία, η κατανάλωση έχει ήδη μετατοπίσει τις δαπάνες σε διαδικτυακά κανάλια. Οι προβλέψεις σήμερα λένε ότι το 75% των online αγοραστών θα παραμείνει online και μετά την κρίση. Η προσπάθεια των φυσικών καταστημάτων για νέου τρόπου καταναλωτικές εμπειρίες θα αποτελεί στοίχημα για μια νέα – ίσως ιδιαίτερα συναρπαστική – νέα κανονικότητα.
Υγιής, ασφαλής και ντόπιος. Το τρίπτυχο αυτό θα αποτελέσει την μεγαλύτερη πρόκληση, προσφέροντας ταυτόχρονα μια μεγάλη ανάγκη διασφάλισης της προστασίας πελατών και εργαζομένων. Οι τοπικές κοινωνίες, οι τοπικές αγορές και οι «πιάτσες» θα δούνε σαφώς καλύτερες ημέρες.
Στροφή στο value for money. Όπως σε κάθε οικονομική ύφεση, η κρίση θα οδηγήσει τους καταναλωτές να απαιτούν αξία για τα χρήματά τους σε όλους τους τομείς λιανικής πώλησης και εμπορίου. Η «βίαιη» αυτή αναπροσαρμογή θα δημιουργήσει νέους κανόνες, με στροφή στην ποιότητα και την προϊοντική αναγνωρίσιμη ταυτότητα.
Ευελιξία της εργασίας. Οδεύουμε σε μοντέλα ευέλικτης εργασίας, τα οποία ιδιαίτερα στη λιανική δεν στοχεύουν στην εξαρτημένη εργασία αλλά κυρίως στις αλυσίδες προμηθειών. Η ικανοποίηση της ζήτησης, η νέα – αναγκαία – εμπειρία που πρέπει να προσφερθεί στους πελάτες, τα υβριδικά μοντέλα πώλησης, οι νέες καταναλωτικές συνήθειες και πολλά άλλα, θα στρέψουν τις ενδοεταιρικές και διεταιρικές σχέσεις σε ένα νέο ευέλικτο και αποτελεσματικό μοντέλο.
Loyalty shock (Σοκ αφοσίωσης). Καλές οι παλιές «φίρμες» αλλά οι νέες – αναδυόμενες – φίρμες τοπικής ή περιφερειακής προέλευσης, θα δώσουν μια διαφορετική κατάταξη σε νέα εμπορικά σήματα. Πλέον η προσέγγιση αυτή γίνεται ορατή σε παγκόσμιο επίπεδο, με την αλλαγή καταστημάτων και εμπορικών σημάτων λόγω της εγγύτητας, της διαθεσιμότητας, της ευκολίας χρήσης και της ασφάλειας, δημιουργώντας ευκαιρίες δημιουργίας νέων συνηθειών.
Διασώζοντας τον εμπορικό επιχειρηματικό ιστό, προφυλάσσουμε το σύνολο της εθνικής οικονομίας. Το μέλλον θα είναι σίγουρα καλύτερο για όλους όσους μπορούν να προσαρμοστούν στην νέα κανονικότητα.
Νίκος Ροδόπουλος
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος OnLine Data A.E.
Μέλος Γενικού Συμβουλίου ΣΕΒ
Επιστημονικός Σύμβουλος ΕΒΕΠ