Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Political
Σε μια έκθεση με τον τίτλο «Φτωχότεροι από τους γονείς τους;», η McKinsey (2016) υποστήριξε ότι τα πραγματικά εισοδήματα στις προηγμένες οικονομίες μεταξύ 2005 και 2014 είχαν παραμείνει στάσιμα ή είχαν μειωθεί για το 65%-70% των νοικοκυριών, αντιπροσωπεύοντας περισσότερα από 540 εκατομμύρια άτομα.” Η έκθεση καταλήγει στο βαθιά ανησυχητικό συμπέρασμα ότι ακόμη και η επιστροφή σε ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ δεν μπορεί να εξαλείψει την επίπεδη ή την πτωτική τάση, καθώς οι δημογραφικοί και εργασιακοί παράγοντες επηρεάζουν τα εισοδήματα.
Αυτό πλήττει κυρίως την μεσαία τάξη. Η φθίνουσα πορεία της μεσαίας τάξης – δημοσκόπηση της Gallup (Newport 2016) ΗΠΑ – αποτέλεσε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε αρκετές – κυρίως – ανεπτυγμένες χώρες. Η παγκοσμιοποίηση δημιούργησε απογοήτευση στη μεσαία τάξη και έχει εγείρει σημαντική αμφισβήτηση ή θεωρίες συνομωσίας.
Σήμερα, με τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης η παγκοσμιοποίηση δέχεται σημαντικό κλυδωνισμό, μετατρέποντας το εμπόριο από παγκόσμιο σε περιφερειακό. Η τάση της «στρατηγικής επάρκειας», των εθνικών πρωταγωνιστών ή πρωταθλητών, η μετατόπιση του παραγωγικού μοντέλου στην αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και τον έλεγχο των εμπορευματικών ροών, σπρώχνει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Ένα μοντέλο βιώσιμο, πράσινο και με έμφαση στη μεσαία τάξη. Ο Μπαράκ Ομπάμα το 2011 είπε ότι, «μια ισχυρή μεσαία τάξη είναι προϋπόθεση για την ισχυρή επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, μια πηγή εμπιστοσύνης που καθιστά τις επιχειρηματικές συναλλαγές πιο αποτελεσματικές, ένα προπύργιο κατά των χρηματοπιστωτικών διαταραχών και ένας προγονός των ενάρετων μελλοντικών συμπεριφορών».
Το μεγάλο στοίχημα σήμερα είναι η νέα βιομηχανική επανάσταση (Industry 4.0.). Η στόχευση είναι οι νέες τεχνολογίες, η ρομποτική, οι αυτοματισμοί και η τεχνητή νοημοσύνη, απαιτώντας εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού, μετασχηματισμό των κοινωνιών, των επιχειρήσεων και των κρατών. Όλο το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό και οι εταιρείες αιχμής έχει προέλευση – σχεδόν αποκλειστικά – τη μεσαία τάξη.
Οι μεγάλες χώρες / περιφέρειες (π.χ. Ευρώπη) που παράγουν καινοτομία θα έχουν άμεσο και σημαντικό πλεονέκτημα. Αντίθετα οι οικονομίες με χαμηλού κόστους παραγωγή θα αντιμετωπίσουν διαταραχές, επανερχόμενοι – ίσως – σε προγενέστερες εποχές προϊόντων χαμηλής ποιότητας. Η Ευρώπη μπορεί να κάνει τη διαφορά. Μπορεί να επενδύσει σε αποτελεσματική νέα τεχνολογία και να σταματήσει την εκποίηση της παραγόμενης καινοτομίας.
Η στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, η στήριξη της μεσαίας τάξης, αποτελεί πατριωτικό καθήκον. Αποτελεί κύριο συστατικό στην εφαρμογή της δημοκρατίας, της αξιοκρατίας και της ισονομίας. Τα πολλά μικρά διαμάντια επιχειρηματικής καινοτομίας στη χώρα μας, μπορούν και οφείλουν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη και την πρόοδο.
Νίκος Ροδόπουλος
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος OnLine Data AE
Μέλος Γενικού Συμβουλίου ΣΕΒ
Επιστημονικός Σύμβουλος ΕΒΕΠ