Πολιτεία, Κοινωνία, Επιχειρηματικότητα: Κοινός ο δρόμος προς την ανάπτυξη

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Political στις 03/03.2021.

Στην επιχειρηματικότητα, η προσπάθεια δημιουργίας ιδιωτικών υποδομών απαραίτητων να εξυπηρετήσουν τη μελλοντική ανάπτυξη ή τις υπάρχουσες ανάγκες, είναι αυτονόητη. Το μεγάλο ζητούμενο είναι εάν οι προσπάθειες αυτές εμπεριέχουν εκτός από την ουσιαστική εταιρική διακυβέρνηση (ως προϋπόθεση) και κοινωνική ευαισθησία. Εάν αυτές (οι προσπάθειες) διαφυλάττουν και προάγουν τον πολιτισμό (με την ευρύτερη έννοια) και τελικά αφήνουν θετικό πρόσημο στην εθνική προσπάθεια για ανάδειξη ενός νέου μοντέλου δίκαιης, νόμιμης και ηθικής θεσμικής ανάπτυξης.

Σε αυτό το πλαίσιο, το κράτος οφείλει κατ’ ελάχιστον να διατηρήσει – και όπου δεν υπάρχουν  να δημιουργήσει – τους κανόνες, εγγυώμενο την ισόνομη τήρηση και εφαρμογή τους. Από την άλλη πλευρά πρέπει και η επιχειρηματικότητα να μην στηρίζεται στην απαξίωση (λόγω παρατάσεων ή άλλων συνθηκών) των νόμων αλλά να διατηρεί το πλεονέκτημα να διαμορφώσει μια νέα συνθήκη ανάπτυξης και συνύπαρξης με το σύνολο των επιχειρήσεων αλλά και των πέριξ αυτής κοινωνιών.

Πολλές φορές, για λόγους εντυπωσιασμού χρησιμοποιούνται βαρύγδουποι τίτλοι, οι οποίοι προσπαθούν να δημιουργήσουν εντυπώσεις και έμμεσα να προκαταβάλουν το αποτέλεσμα. Βέβαια όλα αυτά δεν ξεφεύγουν από την νομιμότητα αλλά σαφώς εντάσσονται στην ρητορική του Milton Freeman του 70’, και της περίφημης σχολής του Σικάγο, που είπε «μεγιστοποιείστε τα κέρδη σας μέσα στα όρια του νόμου».

Σε δύο σημαντικές επενδύσεις τον Δεκέμβρη του 20 και τον Ιανουάριο του 21 – στον τομέα των Logistics – το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι, οι επενδυτές στρέφονται σε οργανισμούς και υποδομές που είναι αδειοδοτημένες και χωρίς γκρίζες ζώνες. Σε άλλες δε περιπτώσεις αποδεικνύεται ότι η πολιτική ηγεσία μπορεί να εφαρμόσει δίκαιους όρους ανάπτυξης, όταν αφουγκράζεται και ακούει τις ανησυχίες της επιχειρηματικότητας ως σύνολο, όπως έπραξε και το υπουργείο Ναυτιλίας πρόσφατα.

Η Πολιτεία οφείλει να μετασχηματίσει τις δεσμεύσεις της σε ουσιαστική πολιτική με σχέδιο δράσης. Αυτό δεν μπορεί να γίνει όταν χρησιμοποιούνται τα ίδια «υλικά». Δεν μπορεί να γίνει με επικαιροποίηση λανθασμένων προσεγγίσεων (μελετών και θεσμοθετημένων μάλιστα ελέω μνημονίου) του παρελθόντος. Πρέπει και οφείλει να γίνει με επανασχεδιασμό, με ρεαλισμό, με γενναιότητα και κυρίως με όραμα. Χρειάζεται η χρησιμοποίηση ανθρώπων εξειδικευμένων στον τομέα τους, όπως έγινε με τον Σωτήρη Τσιόδρα, με τον Κυριάκο Πιερρακάκη και πλήθος άλλων.

Οι λανθασμένες πολιτικές του παρελθόντος, οι συνεχείς αναβολές και η έλλειψη σχεδίου δράσης, έχει οδηγήσει κορυφαίες επενδύσεις και ιδιωτικοποιήσεις σε τέλμα. Ναυπηγεία, λιμάνια, Θριάσιο Ι & ΙΙ, Οινόφυτα κ.α.. Η έλλειψη χωροταξικού πολιτισμού και οι ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις για θεσμοθέτηση επιχειρηματικών πάρκων, αποτελεί μαύρη τρύπα στην εθνική οικονομία και στην επιχειρηματικότητα. Η έλλειψη οδικών και σιδηροδρομικών συνδέσεων με λιμένες, αποδυναμώνει την ενδοχώρα και την εφοδιαστική αλυσίδα. Η βιομηχανία διατηρεί το υψηλό κόστος μεταφορών τόσο σε χρόνο, όσο και σε χρήμα. Ενώ η αγροτική οικονομία παραμένει σταθερά εκτός οργανωμένων δομών και προτύπων ευρωπαϊκών (τουλάχιστον) προδιαγραφών.

Σήμερα, εν μέσω υγειονομικής κρίσης, δεν έχουμε το χρόνο να συνεχίσουμε να συζητάμε. Πρέπει να μετασχηματίσουμε την κοινωνία μας, σε μια σύγχρονη, δημοκρατική, παραγωγική και αποτελεσματική εθνική οντότητα.

Νίκος Ροδόπουλος